Με τον όρο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα περιγράφουμε την παγίδευση του μέσου νεύρου του χεριού στην πορεία του μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα. Το μέσο νεύρο στο ύψος του καρπού διέρχεται μαζί με τους τένοντες των δακτύλων μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα, μια στενή δίοδο που σχηματίζεται από τα οστά του καρπού και τον εγκάρσιο σύνδεσμo
Η παγίδευση του νεύρου οφείλεται συνήθως σε οίδημα που προκαλείται από τενοντίτιδες, πάχυνση των στοιχείων που διέρχονται από τον καρπιαίο σωλήνα μαζί με το νεύρο ή πάχυνση του εγκαρσίου συνδέσμου. Άλλες αιτίες είναι κάταγμα στην περιοχή, μόλυνση, κάκωση του ίδιου του νεύρου, μικρότερο μέγεθος καρπιαίου σωλήνα εκ γενετής, εγκυμοσύνη, κύστεις/όγκοι στην περιοχή, διαβήτης κ.α. Το σύνδρομο εμφανίζεται σε ηλικίες από 30 έως 60 χρονών ενώ η συχνότητα του στις γυναίκες είναι τρεις έως πέντε φορές μεγαλύτερη από ότι στους άνδρες. Οι πλέον ευπαθείς κοινωνικές ομάδες είναι αυτές που η εργασία τους απαιτεί στερεότυπες κινήσεις των χεριών π.χ. κομμωτές, μασέρ, υπάλληλοι γραφείου αλλά και νοικοκυρές.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου εμφανίζονται προοδευτικά με κάψιμο και υπαισθησία στην παλάμη και τα δάκτυλα, ιδιαίτερα στον αντίχειρα, τον δείκτη, τον μέσο και τον «μισό» παράμεσο, δηλ. στα πρώτα τρεισήμισι δάκτυλα. Τα υπόλοιπα ενάμιση τροφοδοτούνται από άλλο νεύρο (ωλένιο). Μπορείτε μόνοι σας να ξύσετε με κάτι αιχμηρό τις δύο πλευρές του παράμεσου («τέταρτου») δακτύλου. Εάν η μία πλευρά είναι μουδιασμένη και η άλλη <ζωντανή> οι πιθανότητες είναι ότι τα συμπτώματά σας οφείλονται σε σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Μπορεί επίσης να αισθάνεστε ένα αίσθημα αδυναμίας των δακτύλων ή πρηξίματος, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι πρησμένα τα δάκτυλα. Η να ξυπνάτε την νύχτα θέλοντας να «τινάξετε» τα χέρια σας. Καθώς τα συμπτώματα χειροτερεύουν μπορεί να αισθάνεστε μυρμηγκιάσματα κατά τη διάρκεια της μέρας. Αν το σύνδρομο παραμείνει χωρίς αντιμετώπιση τότε μπορεί να παρατηρηθεί , ελάττωση της δύναμης δραγμού έως αδυναμία σχηματισμού γροθιάς, ατροφία των μυών του θέναρος (βάση του αντίχειρα), αδυναμία διαχωρισμού ζεστού-κρύου. Το κυρίαρχο χέρι επηρεάζεται πρώτο και με πιο σοβαρά συμπτώματα.
Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του συνδρόμου είναι σημαντική για να προληφθούν μόνιμες βλάβες στο μέσο νεύρο. Η φυσική εξέταση των χεριών, των ώμων και του αυχένα βοηθά να εντοπίσουμε αν τα συμπτώματα οφείλονται σε σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και όχι σε άλλη πάθηση που μιμείται τα συμπτώματα του συνδρόμου. Ο καρπός ελέγχεται για ευαισθησία, πρήξιμο, αυξημένη θερμότητα, ενώ σε κάθε δάκτυλο εξετάζεται η αισθητικότητα. Εκτελείται το Phalen test και ψάχνουμε για το σημείο Tinnel ενώ η διάγνωση επιβεβαιώνεται με ηλεκτρομυογράφημα. Σε αυτή την εξέταση τοποθετούνται ηλεκτρόδια στα δύο άνω άκρα μέσω των οποίων διοχετεύονται ηλεκτρικές ώσεις και μετράται ο χρόνος μετάδοσής τους κατά μήκος του νεύρου. Αν το νεύρο είναι επηρεασμένο ο χρόνος μετάδοσης επιμηκύνεται.
TINNEL TEST:
Πιέζουμε ή εφαρμόζουμε επαναλαμβανόμενες κρούσεις στο μέσο νεύρο στη περιοχή του καρπού – η δοκιμασία είναι θετική αν προκαλείται μυρμήγκιασμα στα δάκτυλα.
PHALEN TEST ή Δοκιμασία Κάμψης του Καρπού:
Έχοντας το αντιβράχιο σε ευθεία, κάμπτουμε τον καρπό πιέζοντας όλα τα δάκτυλα προς τα κάτω. Η δοκιμασία είναι θετική αν προκληθεί μυρμήγκιασμα ή αυξηθεί το μούδιασμα στα δάκτυλα μετά από ένα λεπτό.
Η αντιμετώπιση του συνδρόμου πρέπει να αρχίζει το ταχύτερο δυνατό. Αρχικά πρέπει να αντιμετωπίζονται οι γενικευμένες παθήσεις που προδιαθέτουν στην εμφάνιση του συνδρόμου ( διαβήτης, αρθρίτιδα, υποθυρεοειδισμός). Αν είστε έγκυος κάνετε απλώς υπομονή – στο 98% των περιπτώσεων τα συμπτώματα εξαφανίζονται μετά τον τοκετό.
Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει ξεκούραση του πάσχοντος χεριού και αποφυγή των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα με ακινητοποίηση του καρπού σε νάρθηκα, αντιφλεγμονώδη από το στόμα η κορτικοστεροειδή με τοπική έγχυση στον καρπιαίο σωλήνα. Ασκήσεις και φυσιοθεραπευτική αγωγή ακολουθεί με σκοπό να βελτιώσει την λειτουργία των μυών που έχουν επηρεαστεί.
Δυστυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα συμπτώματα επιμένουν, οπότε η χειρουργική διάνοιξη είναι η θεραπεία επιλογής. Η διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα γίνεται με τοπική αναισθησία χωρίς παραμονή στο νοσοκομείο – είτε με ανοικτή επέμβαση είτε ενδοσκοπικά.
Γίνεται διατομή του εγκαρσίου συνδέσμου του καρπού και έτσι ανακουφίζεται η πίεση που ασκείται στο νεύρο. Τα ποσοστά επιτυχίας της χειρουργικής θεραπείας είναι πολύ υψηλά και το σύνδρομο σπανίως υποτροπιάζει. Αν και η ανακούφιση από τα συμπτώματα μετά την επέμβαση είναι άμεση ,πλήρης αποκατάσταση του καρπού μπορεί να διαρκέσει μερικούς μήνες